بێبەریبوونی سەلەفییەت و شوێنکەوتووانی لە توندڕەوە تیرۆریستە تەکفیرکەرەکان و توندڕەوە تەبدیعیە ئاژاوەگێرەکانی

بێبەریبوونی سەلەفییەت و شوێنکەوتووانی لە توندڕەوە تیرۆریستە تەکفیرکەرەکان و توندڕەوە ئاژاوەگێرەکانی بیدعەچی
سوپاس و ستایش بۆ خوای گەورە و تەواوی سەڵات و سەلام لەسەر ئەو کەسەی دوای ئەو پێغەمبەر نییە، و لەسەر ئال و یارانی هەموویان.
سەلەفییەتی ڕاستەقینە ئەو مەنھەجەیە کە لەسەر شوێنکەوتن و لاساییکردنەوەی قورئان و سوننەت دامەزراوە، بە تێگەیشتنی سەلەفی ئوممەت لە هاوەڵان و تابعین و پێشەوایانی ئیسلام، بانگەوازێکی مامناوەند و پاکە، دوورە لە زیادەڕۆیی و کەمتەرخەمی، وەک چۆن دژی توندڕۆیی و بێباکی دەوەستێتەوە، بانگەواز بۆ کۆبوونەوە لەسەر حەق دەکات، و هۆشداری دەدات لە لێکجیاوازی و بیدعەکان.
بەڵام بەداخەوە، ئوممەتی ئیسلامی لەم سەردەمەی ئێمەدا تووشی هەندێک لایەنی لاڕێ بووە کە بە درۆ و بوختان خۆیان بە سەلەفییەتەوە بەستووەتەوە، وێنەیان ناشیرین کردووە و خراپەیان پێگەیاندووە، تا وای لێهاتووە زۆرێک لە خەڵک سەلەفییەتی ڕەسەن و ئەم لایەنانەیان تێکەڵ کردووە کە بە درۆ ڕووپۆشی سەلەفییەتیان پۆشیوە، و دیارترین ئەم لایەنانە بریتین لە:
١. توندڕەوە تاکفیرکەر و تیرۆریستەکان لە ڕێکخراوەکانی وەک "قاعیدە" و "داعش" و ئەوانەی لەسەر ڕێچکەی ئەوان ڕۆیشتوون.
٢. توندڕەوە بیدعەچی و تانە و تەشەردەر و ئاژاوەگێرەکان کە بە "مەدخەلییەکان" ناسراون.
ئەرکی شەرعی ئەوەیە کە جیاوازییە سەرەکییەکانی نێوان سەلەفییەتی ڕاستەقینە و ئەم کۆمەڵانە ڕوونبکرێتەوە، وەک ئامۆژگارییەک بۆ ئوممەت و ڕوونکردنەوەی حەق.
یەکەم: جیاوازی نێوان سەلەفییە میانڕەوەکان و توندڕەوە تیرۆریستە تاکفیرکەرەکان (وەک قاعیدە و داعشییەکان)
١. في بابەتی تاکفیردا :
• سەلە
• توندڕەوە داعشی و قاعیدییەکان تاکفیرکردنی نەیارەکانیان بە تاوان و گوناه بە بنەما داناوە، و کوشتنیشیان بە لق داناوە، بۆیە خوێنیان بە گومان و دڵەڕاوکێ حەڵاڵ کردووە، موسڵمانانیان کوشتووە و کافری ڕەسەنیان لە زۆرێک لە شوێنەکان بەجێهێشتووە.
٢. في مامەڵەکردن مع خوێن و ماڵ:
• سە
• توندڕەوەکان خوێنی موسڵمانانیان بە بیانووی پاشگەزبوونەوە حەڵاڵ کردووە، نوێژکەرانیان لە مزگەوتەکاندا کوشتووە، بازاڕەکانیان تەقاندووەتەوە، و دژی دەقە قەتعییەکان وەستاون، بۆیە بوونەتە ئامرازێک بۆ وێرانکاری و ناشیرینکردنی وێنەی ئیسلام، بەڵکو خەڵکیان لە دین دوورخستووەتەوە.
٣. في بابەتی جيهاددا:
•
• توندڕەوەکان جیهادیان گۆڕیوە بۆ پشێوییەکی حیزبی و ڕێکخراوی نهێنی، دروشمیان "تەقینەوە" و "تیرۆرکردن"ە بێ هیچ یاسایەک و بێ گوێدانە بەرژەوەندییەکانی ئوممەت، بەڵکو وەک قردێلەیەک بۆ گەیشتن بە پڕۆژەی سیاسی و حیزبی بەکاریان هێناوە.
دووەم: جیاوازی نێوان سەلەفییە میانڕەوەکان و توندڕەوە بیدعەچییە تانەدەرەکان (مەدخەلییەکان و هاوشێوەکانیان)
١. في بابەتی بیدعەدا:
• س
• توندڕەوە بیدعەچییەکان (مەدخەلییەکان) بنەمای بنچینەیی بۆ نەیارەکانیان لە ئەھلی سوننە بە بیدعە و دوورکەوتنەوە داناوە، و بازنەی بیدعەیان فراوان کردووە تا زانایان و بانگەوازکارانی ئەھلی سوننەی گرتووەتەوە، و خەڵکیان بە خراپترین نازناوەکان تۆمەتبار کردووە، و تانە لە نییەتەکانیان دەدەن، و ئەوەش لەسەر میمبەرەکان و کەناڵە ئاسمانییەکان بڵاودەکەنەوە، و ناکۆکییە ڕێگەپێدراوەکانیان گۆڕیوە بۆ بیدعەدان و فەسقاندن.
٢. في معاملکردن مع نەیاردا:
• سەفي
• توندڕەوەکان (مەدخەلییەکان) تانەدان لە زانایانیان کردووەتە مەنھەج، و ناوزڕاندنی چاکسازانیان کردووەتە ئەرک، و ناکۆکییان لەناو ڕیزی ئەھلی سوننەدا دروست کردووە، و دەروازەکانی دوژمنایەتییان لە نێوانیاندا کردووەتەوە، تا کار گەیشتووەتە ئەوەی کە شایستەی ستایش نییە؛ ئەویش ڕشتنی خوێنی حەرامە؛ بۆیە گروپێک لە مەدخەلییەکان ئەمڕۆ (هەینی – ١٢-٩-٢٠٢٥) (شێخە سەلەفییەکە عبد وەسەتار قەرەغۆلی – ڕەحمەتی خوای لێبێت-) کوشت، کە بە میانڕەوی و مامناوەندی ناسراو بوو، و دژی بیرۆکە توندڕەوەکان بوو، ئەمانە نەدەگەیشتنە ئەم قۆناغەی بێباکی گەر نەبوایە: (پاڵپشتی هەندێک لە سەرکردایەتییە سیاسییەکان بۆیان، و هەماهەنگییان لەگەڵ هەندێک لە سەرکردایەتییە ئەمنییە چەواشەکراوەکان لەو ناوچانەدا، و وەڵامدانەوەی هەندێک لە کادرەکانی دیوانی وەقفی سوننی بۆ ئاواتەکانیان).
٣. في فیقهی وەلائی و بەڕائی:
• س
• توندڕەوە بیدعەچییەکان (مەدخەلییەکان): وەلائی و بەڕائیان لەسەر سەرخستنی کەسایەتییەکان و شێخانی دیاریکراو داناوە، بۆیە هەرکەسێک لەگەڵیاندا نەبووایە لە دوورکەوتنەوە لە فڵان یان بیدعەدان بە فڵان، لای ئەوان دەبووە بیدعەچی یان "مومەمیع" یان "لادەر" یان نازناوێکی دیکە.
کۆتایی
لە پێشەوەدا ڕوون دەبێتەوە کە سەلەفییەت بە تەواوی بێبەرییە لە هەردوو لایەنی لادەر:
• بێبەرییە لە توندڕەوە تاکفیرکەرەکان کە بە خوێنڕێژی و تیرۆریزمەکەیان بە ناوی جیهادەوە ئیسلامیان ناشیرین کردووە!
• و بێبەرییە لە توندڕەوە بیدعەچییەکان (مەدخەلییەکان) کە ڕیزی ئەھلی سوننەیان پەرتەوازە کردووە بە تانەدان و ناشیرینکردن و بیدعەدان بە ناهەق بە ناوی مەنھەج و سوننەتەوە!
بەڵکو بانگەوازێکە لەسەر زانست و دادپەروەری دامەزراوە، و شوێنکەوتنی قورئان و سوننەت بە تێگەیشتنی سەلەفی ئوممەت، و حوکمدان بە یاسا شەرعییەکان، لەگەڵ دوورکەوتنەوە لە هەوا و حیزبایەتی و ڕەتکردنەوەی توندڕەوی و زیادەڕۆیی، هەوڵ بۆ یەکڕیزی ئوممەت لەسەر حەق دەدات، و قەدەغەی ستەم و زۆرداری دەکات.
ئەوەی کە باسمان کرد (بێبەریبوونی سەلەفییەت و سەلەفییەکان لە توندڕەوە تاکفیرکەرەکان و بیدعەچییەکان) مەنھەجی دیارترین نوێنەرانی بانگەوازی سەلەفیی عێراقە لە ناوچە جیاجیاکانی عێراق کە لە خوارەوە ئیمزاکراوە، و ئێمە بانگەوازی هەمووان دەکەین – بەتایبەتی سیاسییەکان، ڕاگەیاندنکاران، ئەمنییەکان، شیکەرەوەکان، زانایانی ئایینی و بانگەوازکاران – کە تێکەڵ نەکەن لە نێوان بانگەوازی سەلەفییە پاک و میانڕەوەکە کە لەسەر مامناوەندی و لێبوردەیی ئیسلامی دامەزراوە، و لە نێوان گروپە توندڕەوە تاکفیرکەرەکان یان بیدعەچییە مەدخەلییەکانی لادەر لە مەنھەجی زانایان، ناتوانرێت مەنھەجی مەدخەلی وەک نوێنەری سەلەفییەت بەگشتی لەقەڵەم بدرێت، بەڵکو لایەنێکی تایبەتە و تایبەتمەندییەکانی خۆی هەیە کە پێی مەنھەجی سەلەفی میانڕەوەی لە زۆرێک لە کێشە سەرەکییەکاندا پێچەوانە کردووەتەوە.
داوا لە خوا دەکەین کە حەق دەربخات، و باطل زەلیل بکات، و وشەی موسڵمانان لەسەر ڕێگای ڕاست و سوننەت کۆبکاتەوە.
د. عەبدوللەتیف ئەحمەد ئەمین
١٢/٠٩/٢٠٢٥ ٢٠/٠٣/١٤٤٧